Cały ten stres

Każdy z nas doświadcza napięcia. Różnimy się poziomem, w którym jedna i ta sama sytuacja staje się dla nas niewygodna, oraz sposobami reagowania na nią. Nie ma jednej, skutecznej dla wszystkich strategii działania, albo sposobu, w jaki powinniśmy reagować. Są osoby, które z łatwością przystosowują się do nowych warunków. Pomagają w tym wcześniejsze doświadczenia, albo cechy osobowości. Inne potrzebują czasu, by oswoić się ze zdezorganizowanym światem. Ludzie są jak płatki śniegu, nie ma dwóch takich samych światów przeżyć, potrzeb czy zbiorów umiejętności.

To ważne, żebyśmy zdawali sobie z sprawę z tego, co stres robi z naszym organizmem i w jaki sposób wpływa na nasze możliwości poznawcze. Stres nie zawsze jest zły - stres krótkotrwały może nas zmobilizować do działania i pozytywnie wpłynąć na naszą produkwność. Niestety, im dłużej trwa nasza ekspozycja na stresory i/lub im są one intensywniejsze, tym bardziej jesteśmy zmęczeni, cierpi na tym jakość naszych działań. Nasze umiejętności zapamiętywania, myślenia abstrakcyjnego, organizacji pracy czy skupienia uwagi są ograniczone przez mechanizm „walcz lub uciekaj”, który aktywuje się w sytuacji silnego lub długotrwałego stresu. Z tego powodu warto jest obserwować to, co się z nami dzieje i jak funkcjonujemy.

W warstwie fizycznej oznakami stresu są m.in.:

· Kołatanie serca

· Przyspieszony oddech

· Kłopoty ze snem (z zaśnięciem, wybudzenia, zasypianie nad ranem i późniejsze niewyspanie)

· Pocenie się (wilgotne dłonie, kropelki potu na skroniach itp.), podwyższona temperatura ciała

· Bardzo duże zapotrzebowanie na słodycze (przy zwiększonym apetycie ogólnym, albo kiedy mamy ochotę tylko na słodycze)

· Napięcie mięśniowe (zaciskanie dłoni, napinanie mięśni nóg, pleców itp.)

· Kłopoty żołądkowe

· Zmęczenie (przy braku obiektywnego wysiłku fizycznego)

W warstwie poznawczej i emocji stres możemy rozpoznać m.in. przez:

· Kłopoty ze skupieniem uwagi (np. czytamy i po kilkunastu linijkach czy stronach orientujemy się, że nie wiemy, co przeczytaliśmy)

· Trudności w zapamiętywaniu

· Rozdrażnienie (wszystko i wszyscy nas denerwują i wyprowadzają z równowagi)

· Przygnębienie

· Wahania nastroju

· Niechęć do kontaktów (z rodziną, współpracownikami, znajomymi)

Stres nie zniknie tylko dlatego, że go zauważymy. Jednak już samo uświadomienie sobie tego, co się z nami dzieje, może pozwolić nam poczuć się pewniej. Daje nam też szansę na racjonalizację, zatrzymanie „płyty zniekształconych myśli”, przeformułowywania, skupienie się na tym, na co mamy wpływ.

Kolejny krok, to wzmacnianie siebie.

Jak to robić?

• Zaspokajać swoje podstawowe potrzeby (snu[1], wypoczynku, poczucia bezpieczeństwa, oparcia)

• Odżywiać się z głową: zbilansowana dieta, nawadnianie się, spożywanie pokarmów bogatych w kwasy omega 3, magnez, suplementacja witaminami z grupy B, szczególnie B12

• Podejmować aktywność fizyczną (nawet w domu)

• Znajdować czas na swoje pasje, zaplanować czas na własne przyjemności

• Utrzymywać lub nawiązywać relacje

Trzeci krok to znalezienie dla siebie skutecznej strategii wyciszania się.

Poniżej zamieszczam informację o trzech przykładowych aplikacjach, które pomagają w skupieniu się na „tu i teraz”, oderwaniu się od stresorów, na które nie mamy wpływu.

Intu Medytacja – polska aplikacja do medytacji, która na czas pandemii zrezygnowała z pobierania opłat od użytkowników.

Apple Store: https://apps.apple.com/pl/app/intu-medytacja/id1089142196?l=pl

Google Play: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.medyteusz.android&hl=pl

Headspace meditation and sleep – aplikacja do medytacji oraz pomagająca zasnąć – w języku angielskim, wersja basic jest bezpłatna.

Apple Store: https://apps.apple.com/us/app/headspace-meditation-sleep/id493145008

GP: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.getsomeheadspace.android&hl=pl

Na Yotube można znaleźć sporo treningów relaksacyjnych. Każdemu odpowiada inny głos :) Wystarczy wpisać np.: „trening relaksacyjny”


[1] Amerykańska Narodowa Fundacja Snu rekomenduje, by osoby w wieku 26-65 lat spały od 7 do 9 godzin na dobę, zaznacza przy tym, że są osoby w tej grupie wiekowej, które potrzebują od 6 do 10 godzin na dobę.

https://www.sleepmattersperth.com.au/how-much-sleep-do-i-need-how-much-sleep-does-my-child-need/